پارکینسون
در این مطلب ا نشاط البرز به برسی بیماری پارکینسون و روش های درمانی چون دارو درمانی و کار درمانی همچنین علل این عارضه میپردازیم .پارکینسون یک اختلال پیشرونده سیستم عصبی است و در اثر آسیب به نورون های تولید کننده د وپامین در مغز ایجاد می شود
باپیشرفت بیماری وکاهش دوپامین درمغز که در نتیجه ی پایین آمدن عملکرد سلول های مغز اتفاق می افتد علائم به تدریج شروع می شوند.
علل بیماری پاکینسون؟
با از بین رفتن سلول های عصبی ناحیه ای از مغز که وظیفه تولید دوپامین را برعهده دارند علائم بیماری شامل : لرزش دستها،عدم همامنگی حرکات و کنترل بدن ظاهر می شوند وای شروع بیماری پارکینسون است. از بین رفتن سلولهای عصبی طی یک روند کند ایجاد می شود اما علائم بیماری معمولا هنگامی آغاز می شود که حدود ۸۰ درصد سلولهای عصبی موجود در جسم سیاه از بین رفته باشند.
علت اصلی از بین رفتن سلولهای عصبی هنوز مشخص نیست ولی در حال حاضر اعتقاد بر این است که عوامل پزشکی ومحیطی ممکن است در شروع این بیماری تاثیرگذار باشند.عوامل محیطی مانند آلودگی هوا ،استرس سموم دفع آفت و علف کش ها و….. هستند که همه با آنها رو به رو هستیم . هرچند تاثیر هیچکدام از عوامل ژنتیکی و محیطی به صورت قطع معلوم نشده است.
دوپامین یک انتقال دهنده عصبی است که پیام عصبی را از مغز به عضلات می رساند و منجر به کنترل وتنظیم حرکات بدن می شود
درمان بیماری پارکینسون
درمان پارکینسون شامل یک پروسه ادامه دار ونیازمند یک تیم درمان می باشد که درکنارهم وموازی باهم مراحل درمان را پیش ببرند.خط اول درمان شامل پزشک متخصص جهت تشخیص بیماری و تجویز دارو می باشد و درکنار آن ارجاع به سیستم توانبخشی که بسته به نیاز فرد اقدامات کاردرمانیِ فیزیوتراپی وگفتار درمانی را شامل می شود.
درمان دارویی بیماری پارکینسون
سه نوع دارو برای درمان پارکینسون وجود دارد.اولین گروه شامل داروهایی می شود که دوپامین را در مغز افزایش می دهند.متداول ترین آنها لوودوپا است.دارو های دیگر جایگزین های دوپامین بوده، و یا از بین رفتن دوپامین را کاهش می دهند.دومین گروه از دارو ها برخی علائم حرکتی ناشی از پارکینسون مانند لرزش را کاهش می دهند. سومین گروه از داروها علائم غیرحرکتی مانند افسردگی را کاهش می دهند.
درمان توانبخشی پارکینسون
درمان توانبخشی شامل کاردرمانی گفتاردرمانی و فیزیوتراپی است که بسته به مشکلات فرد ونیاز او ذیر نظر متخصصین این رشته ها انجام می شود.
ورزش مداوم برای افراد دارای پارکینسون بسیار ضروری است وباعث افزایش قدرت عضلات ، انعطاف پذیری وبهبود تعادل می گردد ونیز افسردگی واضطراب راکاهش می دهد.
مشکلات عمده ای که افراد دارای پارکینسون با آن رو به رو هستندشامل :لرزش در دست ها ،حرکت با گام های کوتاه ،خمیدگی در ستون فقرات (کاینوز) و …. که نهایتا موجب عدم تعادل وکنترل اندام ها می شود و با ورزش روزانه و مداوم قابل کنترل هستند ، این ورزش ها در کنار الکتروتراپی توسط متخصصین فیزیوتراپی به مراجعین داده می شود.
کاردرمانی در پارکینسون
مواردی که خیلی حائز اهمیت هستند وکمتر به آنها پرداخته می شود،عدم توانایی افراد درچرخش سر و گردن و تنه است که همین خود مشکلاتی را در تعادل ایجاد کرده ومعمولا باعث کاهش انگیزه مراجع در انجام امور می شود.همچنین مشکلات شناختی شامل کاهش توجه وتمرکز،آسیب حافظه دیداری وشنیداری ،ماسکی شدن صورت(به این شکل که فرد توانایی ابراز احساسات مانند شادی،ناراحتی،عصبانیت،تعجب و ….را از دست داده و حالت خنثی پیدا میکند) و نیز افزایش استرس و اضطراب و به دنبال آن کاهش روابط بین فردی به وجود آمده و در نهایت باعث اختلال در فعالیت های روزمره ی زندگی شده وکیفیت زندگی را پایین می آورد . علم کاردرمانی با آشنایی به آناتومی وساختار بدن وهمچنین با شناخت سبک زندگی و علایق مراجع که در طی جلسات درمان و نیز تاریخچه و ارزیابی دقیق بدست می آید میتواند فعالیت هایی را که برای هر فرد متغیر است در نظر بگیرد که علاوه بر اینکه عالئم فرد تا حدودی کنترل شود کیفیت زندگی فرد نیز بهتر شود.
فعالیت های روزمره زندگی با پارکینسون
افراد دارای پارکینسون باتوجه به مشکلاتی که دارند در انجام فعالیت های روزانه ی خود مانند لباس پوشیدن ،غذا خوردن ، اسفاده از سرویس های بهداشتی و …. دچار مشکل خواهند شد.کاردرمانی باتوجه به نیاز های فرد وسطح مشکلات می تواند در این زمینه کمک کننده باشد.اسفاده از ابزار های لازم برای این کارها ،مناسب سازی محیط و….حائز اهمیت هستند وتمام این اقدامات در جهتی پیش می روند که در نهایت کیفیت زندگی فرد دارای پارکینسون به حد مطلوب برسد.
جلال سعیدی
کارشناس کاردرمانی
