توانبخشی پارکینسون
در این مطلب از کلینیک تخصصی نشاط البرز به برسی بیماری پارکینسون، روش های درمانی، توانبخشی پارکنسون، فیزیوتراپی، کاردرمانی و علل بروز بیماری میپردازیم
توانبخشی پارکینسون
کلمه پارکینسون برای تعداد زیادی از افراد آشناست؛ بیماریای که معمولا با لرزش نمایان میشود. این بیماری، قسمتی از سیستم عصبی مرکزی را درگیر کرده، پس مسلما بر تمامی ارگانهای بدن به ویژه اندام های حرکتی تاثیر میگذارد. نزدیک به ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان با این بیماری منحوس دست و پنجه نرم میکنند. البته با استفاده از توانبخشی بیماران پارکینسون، میتوان زندگی را برای این عزیزان سادهتر کرد. دلایل مختلفی برای ابتلا به پارکینسون وجود دارد. برای جلوگیری هرچه بیشتر از بروز پارکینسون، بهتر است که آن را بشناسیم. در این مقاله به بیان جزئیات بیماری پارکینسون به زبان ساده میپردازیم. با ما همراه باشید.
پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون یا PD، به نوعی از اختلال عصبی گفته میشود که بر روی سلول های عصبی تولید کننده دوپامین در منطقه جسم سیاه مغز، تاثیر میگذارد. این اختلال پیشرونده عصبی، حرکت اندامهای مختلف را مختل کرده معمولا باعث لرزش، سفتی و کند شدن حرکات میشود. علائم بیماری پارکینسون به مرور زمان آغاز شده و در صورت عدم پیشگیری، بخش وسیعی از بدن را درگیر میکند.
ارتباط میان دوپامین و پارکینسون
دوپامین، یکی از مهمترین پیامرسانهای شیمیایی مغز بوده که نقش مهمی در حرکت و هماهنگی ایفا میکند. مقدار کم دوپامین در بدن، سبب ایجاد اختلال در مسیرهای انتقال پیام شده که سرانجام، منجر به بروز مشکلات حرکتی میشود. تحقیقات نشان داده است که در افراد مبتلا به پارکینسون، ۶۰ الی ۸۰ درصد سلولهای تولید کننده دوپامین در منطقه سیاه از بین می روند.
دلایل ابتلا به پارکینسون
علت بیماری پارکینسون به طور دقیق شناخته شده نیست، اما برخی از عوامل میتوانند در ایجاد و گسترش این بیماری نقش داشته باشند:
- ژنتیک: جهشهای ژنتیکی خاصی در بیماران مبتلا به پارکینسون مشاهده شده است. البته این مورد بسیار نادر بوده و در تعداد کمی از مبتلایان نمایان میشود.
- محرکهای محیطی: قرار رفتن در معرض برخی از سموم خاص میتواند خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد. البته سهم این مورد نیز در بیماری پارکینسون، ناچیز است.
- اجسام لوئی: تودههایی از پروتئینهای غیر طبیعی در مغز افراد مبتلا به پارکینسون یافت شده است که به نظر محققین، سرنخ مهمی برای دست یافتن به علت این بیماری میباشد.
علائم عمومی بیماری پارکینسون
بروز علائم بیماری پارکینسون با توجه به خصوصیت فیزیکی بدن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این نشانه ها به تدریج شروع شده و پس از گذشت مدت زمانی گسترش پیدا میکنند. علائم و نشانههای عمومی بیماری پارکینسون به شرح زیر است:
- لرزیدن اندامهای حرکتی که معمولا از دست شروع میشود. حتی ممکن است هنگام استراحت نیز احساس لرزش داشته باشید.
- پس از مدت زمانی کوتاهی حس میکنید که حرکات شما کند میشوند. به طور مثال، قدمهای شما در هنگام راه رفتن کوتاه شده و یا بلند شدن از صندلی و مبل، سخت به نظر میرسد.
- ایجاد سفتی و سختی در برخی از عضلات بدن
- اختلال در نوشتن
- ایجاد برخی از حرکات ناخودآگاه
- تغییر گفتار، به طور مثال مکث کردن طولانی در هنگام صحبت
درمان دارویی پارکینسون
برای جلوگیری از پیشروی بیماری پارکینسون، معمولا از سه دسته دارو استفاده می کنند:
- داروهایی که سطح دوپامین مغز را افزایش می دهد.
- داروهایی که بر سایر مواد شیمیایی بدن تاثیر می گذراند.
- داروهایی که به کنترل علائم غیرحرکتی کمک می کنند.
کاربردی ترین داروی شیمیایی در پیشگیری از بیماری پارکینسون، لوودوپا نام دارد. معمولاً افراد مبتلا به این بیماری، از لوودوپا به همراه داروی دیگری به نام کاربیدوپا استفاده میکنند. کاربیدوپا از برخی از عوارض جانبی لوودوپا مانند حالت تهوع، استفراغ، فشار خون پایین و بی قراری جلوگیری کرده یا آنها را کاهش می دهد. بیماران مبتلا به پارکینسون، همواره باید تحت نظر پزشک باشند و به هیچ عنوان بدون مشورت، مصرف داروها را قطع نکنند. در غیر این صورت بروز برخی از عوارض جانبی مانند حرکات کنترل نشده و مشکلات تنفسی افزایش پیدا مییابد.
آیا پارکینسون، درمان می شود؟
متاسفانه محققین و داروسازان عزیز نتوانسته اند به درمان بیماران پارکینسون درست پیدا کنند. پس این بیماری فعلا هیچ درمان قطعی ندارد. اما استفاده از داروهای شیمیایی و جلسات توانبخشی میتواند از پیشروی این بیماری جلوگیری کرده و زندگی را برای افراد مبتلا به پارکینسون سادهتر کند.
توانبخشی بیماران مبتلا به پارکینسون
همانطور که گفته شد، عضلات بیماران مبتلا به پارکینسون، تحلیل رفته و حتی حرکات معمول نیز به سختی انجام میشود. از این رو، تعدادی از روشهای توانبخشی وجود دارد که سبب افزایش قدرت و استقامت این بیماران عزیز خواهد شد.
فیزیوتراپی در پارکینسون
- از طریق انجام حرکات کششی، سفتی عضلات بدن کاهش پیدا میکند.
- با استفاده از تمرینات قدرتی و تقویتی عضلات، سرعت و دامنه حرکات افزایش پیدا میکند.
- مشاوره در زمینه کنترل خستگی
- تکنیکهای کششی، هوازی، تقویتی، تایچی و آرامش از طریق ورزش هفتگی
- افزایش تعادل و کنترل حرکات بدن با استفاده از تمرینات تعادلی
- افزایش استقلال عملکردی و کیفیت زندگی
کاردرمانی پارکینسون
کار درمانی یکی از روش های درمانی میباشد که این مطلب را میتوانید در بخش کار درمانی سایت مطالعه نمایید
- کنترل حرکت دست با استفاده از آتل و برنامه های ورزشی
- بهبود انجام امور شخصی
- ارائه تمرینات شناختی برای افزایش یادگیری و حافظه
- استراتژی و بهبود توانایی حل مسئله
- افزایش تمرکز و کنترل نوشتار
گفتار درمانی پارکینسون
حدود ۸۰ درصد بیماران مبتلا به پارکینسون، با مشکل بلع و تکلم رو به رو هستند. گفتار درمان از طریق مشاوره، ارائه تمرین برای تقویت مهارت گفتاری و آموزش خانواده در برابر بیماری پارکینسون، سبب افزایش روحیه اعتماد به نفس و تقویت عضلات صورت خواهد شد.
روانشناسی پارکینسون
- مشاوره برای کاهش اضطراب و تغییرات خلقی
- ارزیابی دقیق عملکرد بیمار حین پروسه ی درمان
- تحلیل وضعیت عاطفی بیمار
- مشاوره با اعضای خانواده و یادگیری تکنیک های مختص به برخورد با بیمار پارکینسونی
متخصص ارتوپدی پارکینسون
- تجویز دارو برای تقویت مهارت راه رفتن
- کمک به اختلالات طول پا و بهبود حرکت
- نصب ارتز برای افزایش قدرت عضلانی و در نهایت بهبود حرکت
فقط افراد کهن سال به پارکینسون مبتلا می شوند؟
با افزایش سن، احتمال ابتلا به این بیماری نیز زیاد می شود اما این جمله به این معنا نیست که فقط افراد پیر، به پارکینسون دچار می شوند. تحقیقات نشان داده که تقریبا ۴ درصد از مبتلایان به پارکینسون، کمتر از ۵۰ سال سن دارند.
بیماری پارکینسون وابسته به جنسیت است؟
تحقیقات نشان داده که احتمال ابتلا به پارکینسون در مردان، ۵۰ درصد بیشتر از زنان است.
بیماری پارکینسون، ارثی است؟
اگر یکی از اعضای خانواده شما (نسبت نزدیک) مبتلا به پارکینسون باشد، احتمال ابتلای شما نیز افزایش پیدا خواهد کرد. البته این تاثیر بسیار ناچیز است مگر اینکه تعداد زیادی از افراد خانواده شما به این بیماری مبتلا باشند. به هر حال، هنوز دلایل دقیق پارکینسون شناخته شده نیست.
توانبخشی پارکینسون در فردیس کرج
مرکز نشاط البرز واقع در فردیس کرج درمان بیماری پارکینسون با استفاده از روش های درمانی بروز دنیا، گفتار درمانی، فیزیو تراپی، کاردرمانی و ارتوپدی به توانبخشی این بیماری میپردازد، بیماران و کاربران گرامی همه روزه میتوانند از طریق تماس با بخش پذیرش مرکز با ما در ارتباط باشند
لینک های مرتبط:
