توانبخشی سرطان
در این مطلب از مرکز توانبخشی نشاط البرز فردیس کرج به برسی بیماری سرطان،علل ابتلا به سرطان، توانبخشی سرطان، روش های درمانیچون کار درمانی، گفتار درمانی،علایم بیماری و روش هایی چون فیزیو تراپی پرداخته ایم …
توانبخشی بیماران سرطانی
بدن ما از میلیاردها سلول تشکیل شده است. این سلول ها در طول زندگی، به طور معمول رشد کرده و در صورت لزوم از طریق فرآیند میتوز یا میوز، تقسیم میشوند. همانطور که میدانید، عمر این سلولها دائمی نیست و پس از مدت زمان مشخصی از بین میروند. به طور مثال، عمر گلبول قرمز به طور متوسط، ۱۲۰ روز بوده و پس از آن توسط عوامل مختلف تجزیه میشود. اما مکانیسم تجزیه، تنها در صورت افزایش سن و یا فرسودگی سلول به کار نمیافتد! تشکیل سلولهای غیر عادی هم از عواملی است که سبب ایجاد مکانیسم مرگ سلولی میشود. اگر چنین فرآیندی وجود نداشت، سر تا سر بدن ما را سلولهای غیر طبیعی فرا میگرفت که در نهایت منجر به بروز تومور میشد. در واقع، تومور سلولی از بدن است که به صورت غیر قابل کنترل رشد کرده و در صورت عدم پیشگیری، به بافت های سالم بدن نیز آسیب میزند. حیطه بررسی تومور و سرطان بسیار وسیع میباشد اما در این مقاله قصد داریم تا به بررسی کلی سرطان و انواع روشهای توانبخشی بپردازیم. با ما همراه باشید.
تومور چیست؟
تومور بیماری است که در آن، برخی از سلولها به صورت غیر طبیعی رشد کرده و در صورت گسترش میتوانند به سایر نقاط بدن آسیب بزنند. همانطور که گفته شد، تعدادی از سلولهای بدن میمیرند و با سلولهای جدید جایگزین میشوند. اگر فرآیند رشد و تقسیم این واحدها با مشکل رو به رو شود، زمینه رشد تومور به وجود میآید. در صورت پیشرفت بیماری، سلولهای سرطانی در فرآیندی به اسم متاستاز، به ارگانها واندامهای دیگر حمله میکنند که این فرآیند، پروسهی درمان را بسیار سخت و پیچیده خواهد کرد.
تفاوت تومور و سرطان
برای درک بهتر مفهوم تومور و سرطان، بهتر است که در نگاه اول با معانی واژه های تومور، سرطان، خوش خیم و بدخیم آشنا شویم. تعدادی از مردم فکر میکنند که همه تومورها، سرطان هستند و این دو واژه مترادف یکدیگر می باشند. اما حقیقت ماجرا، این نیست! متوجه شدیم که رشد غیر طبیعی سلول های بدن در نهایت باعث ایجاد تومور می شود. حال اگر این سلول های غیر طبیعی یا همان تومور، توانایی متاستاز و حمله به سایر ارگان های بدن را داشته باشند، سرطان ایجاد می شود. پس به زمان ساده، توموری که توانایی آسیب به بدن را داشته باشد، سرطان نام دارد. پس به یاد داشته باشید که همه تومورها، سرطانی نیستند!
تفاوت بین تومور خوش خیم و بدخیم
- تومور بدخیم یا همان سرطان، به سایر بافتهای بدن آسیب وارد کرده و از طریق لنف و گردش خون به سراسر بدن منتقل میشود؛ در صورتی که معمولا تومورهای خوش خیم چنین حالتی نداشته و تهاجمی نیستند.
- سرطان معمولا رشد سریعتری نسبت به تومورهای خوش خیم دارد.
- توده های خوش خیم، تمایل به داشتن مرزهای مشخص دارند و با یک جراحی میتوان آن ها را از بدن جدا کرد. در نتیجه احتمال عود مجدد آن ها کاهش پیدا میکند در صورتی که سرطان اینگونه نیست و حتی پس از جراحی و درمان نیز ممکن است مجددا در بدن رشد کند.
- در مشاهده میکروسکوپی، تومورهای خوش خیم دارای کروموزومهای طبیعی هستند اما سلول های سرطانی، DNA غیر طبیعی دارند.
- سلولهای سرطانی، موادی ترشح میکنند که سبب ایجاد ضعف عمومی در بدن میشود اما چنین موردی در تومورهای خوش خیم به ندرت دیده نمایان شده است.
- فیزیوتراپی کمر فردیس کرج
علائم بیماری سرطان
علائم و نشانه های ناشی از سرطان بسته به اینکه کدام قسمت از بدن تحت تأثیر قرار گرفته باشد ، متفاوت خواهد بود. از نشانه های عمومی سرطان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی
- تغییر وزن به ویژه کاهش وزن
- سرفه مداوم یا مشکلات تنفسی
- تغییرات پوستی مانند زردی، تیرهشدن یا قرمزی پوست و یا کاهش سرعت التیام زخم
- خونریزی یا کبودی بدون دلیل
- تب یا تعریق شبانه
- درد مداوم و غیر قابل توضیح در عضلات یا مفاصل
علل ابتلا به سرطان
دلایل زیادی وجود دارد تا سرطان در بدن شما ایجاد شود که تعدادی از آن ها قابل پیشگیری هستند. از شایعترین دلایل رشد تومورهای بدخیم و علل ابتلا به سرطان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیگار کشیدن
- مصرف زیاد نوشیدنیهای الکلی
- اضافه وزن
- بی تحرکی
- تغذیه نامناسب و استفاده بیش از حد از غذاهای صنعتی
رایج ترین شیوه های درمانی سرطان
- یکی از معروفترین روشهای درمانی سرطان، شیمی درمانی است که با استفاده از انواع داروهای مختلف، سبب جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی شده که معمولا دارای عوارض جانبی هستند.
- ایمنی درمانی که به معنی تقویت سیستم ایمنی بدن میباشد.
- هورمون درمانی شامل مصرف داروهایی است که نحوه عملکرد برخی هورمون ها را تغییر داده و یا در توانایی تولید آنها در بدن اختلال ایجاد میکند.
- در پرتودرمانی از پرتوهایی با دوز بالا برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود.
- پیوند سلولهای بنیادی به ویژه در افراد مبتلا به سرطانهای خون یا لنفوم، مفید واقع میشود.
توانبخشی بیماران سرطانی
توانبخشی سرطان، برنامه ای است که به افراد سرطانی کمک میکند تا سلامت جسمی و روحی خود را حفظ و بازیابی کنند. توانبخشی سرطان قبل، حین درمان و حتی پس از آن نیز ادامه دارد. هدف از انجام توانبخشی بیماران سرطانی، رسیدن به اهداف زیر است:
- افزایش استقامت و قدرت
- بهبود عزت نفس و اعتماد به نفس
- بازگشت به زندگی عادی و انجام فعالیتهای روزمره
- مقابله با اضطراب و مشکلات عاطفی
- کاهش خستگی، درد و عوارض جانبی درمان
متخصصین توانبخشی بیماران سرطانی
- متخصص طب فیزیکی: عمده ترین وظیفه آن ها، بازیابی تحرکت و قدرت عضلانی ماهیچه های بدن است. البته این متخصصین به کاهش یا از بین بردن درد نیز کمک می کنند.
- کار درمانگر: متخصصین کار درمانی تلاش می کنند تا شخص را به زندگی عادی برگردانند. کمک به انجام کارهای روزمره و مدیریت آن مانند پیاده روی، حمام کردن، غذا پختن و مواردی از این دست به عهده کاردرمانگر می باشد.
- گفتار درمانگر: افرادی که مبتلا به سرطان اندام های گردن به بالا شده اند، معمولا در بلع و تکلم خود دچار مشکل می شوند. گفتار درمانگر با ارائه تمرین های مختلف سبب احیا توامندی آن ها خواهد شد.
- روانشناس: بیماران سرطانی، دوره سختی از زندگی را سپری کرده و مسلما از نظر روحی، متزلزل هستند. روانشناسان با بهرهگیری از تکنیکهای مختلف، سبب افزایش اعتماد به نفس آنها شده و این کار سبب میشود تا بیماران سرطانی زودتر به زندگی عادی بازگردند.
- فیزیولوژیست ورزشی: ورزش یکی از راه هایی است که علاوه بر افزایش قوای بدنی، به بهبود اوضاع روحی نیز کمک میکند. این بیماران با استفاده از برنامههای ورزشی و تناسب اندام که توسط فیزیولوژیست ورزشی طراحی شده است، میتوانند ایمنی بدن خود را افزایش داده و انرژی از دست رفته خود را به دست آورند.
- متخصص تغذیه: متخصصان تغذیه به افراد کمک میکنند تا در طول درمان، دستورالعملهای مربوط به الگوی غذایی سالم را برای کاهش خطر عود سرطان رعایت کنند.
- انکولوژیست: پزشک متخصص در زمینه درمان سرطان، انکولوژیست نام دارد. تمام موارد بالا باید طبق نظر پزشک انکولوژیست باشد تا شرایط بیمار تحت کنترل قرار بگیرد و احتمال عود مجدد بیماری کاهش پیدا کند.
آیا سرطان، ژنتیکی است؟
تنها بخش کوچکی از سرطان میتواند به سابقه ارثی خانواده شما مربوط شود. اگر سرطان در خانواده شما شایع است، میتواند علل ابتلا به سرطان،به دلیل جهشهای ژنتیکی باشد که به صورت نسل به نسل منتقل میشود. برای افزایش اطمینان میتوانید از آزمایش های ژنتیکی استفاده کنید. اما به یاد داشته باشید که داشتن سابقه خانوادگی به معنی ابتلای صد درصدی به سرطان نیست.
توانبخشی سرطان در فردیس کرج
متخصصین ما در گروه توانبخشی نشاط البرز فردیس کرج با تکیه بر دانش به روز دنیا با روش های درمان تازه از جمله کاردرمانی، گفتار درمانی، فیزیو تراپی کمک به بهبود بیماران دچار عارضه سرطان شد اند، بیماران عزیز برای نوبت دهی و مشاوره میتوانند همه روزه با بخش پذیرش کلینیک نشاط در ارتباط باشند.