توانبخشی سکته مغزی
در این مطلب از کلینیک نشاط فردیس کرج به برسی بیماری سکته مغزی، روش های درمانی و توانبخشی، عوارض و عواملی که باعث بروز این بیماری میشود میپردازیم
سکته مغزی
سکته مغزی آسیب عصبی شدید ناشی از لخته شدن خون یا پارگی عروق خون رسان در قسمت هایی از مغز است که طی این اتفاق، ارتباطات حیاطی بین مغز و عضلات قطع می شود و ممکن است بخشی از مهارتهای حرکتی فرد از بین برود.هر چه تعداد سلول های آسیب دیده بیشتر باشد آسیب مغزی شدیدتر و عوارض آن بیشتر خواهد بود.
عوارض بروز سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی معمولا سبب فلج بدن و سبب بروز اختلالاتی همچون اختلال در بلع غذا، اختلال تکلم، مشکلات ذهنی، افسردگی و … می گردد.
چه عواملی سبب بروز سکته مغزی می شود؟
علل بروز این نوع سکته می تواند فشار خون بالا، تنگی عروق، بیماریهای قلبی، اضافه وزن بیش از حد، کلسترول خون بالا، دیابت، اعتیاد به سیگار باشد. سلول های مغزی آسیب دیده می توانند با توانبخشی به موقع ترمیم و بازسازی شوند.
توانبخشی سکته مغزی
توانبخشی نقش مهمی در بهبود عوارض ناشی از سکته مغزی دارد.. توانبخشی به بازیابی استقلال و بهبود کیفیت زندگی کمک میکند.
این نوع سکته می تواند شدید یا خفیف باشد و با توجه به شدت عوارض آن، میزان توانایی هر فرد برای بهبودی متفاوت است. افرادی که در یک برنامه توانبخشی متمرکز شرکت میکنند، عملکرد بهتری خواهند داشت.
توانبخشی سکته مغزی از چه زمانی آغاز می شود؟
در درمان سکته مغزی، زمان نقش بسیار مهمی را ایفا می کند زیرا هر چه زمان بیشتر بگذرد، سلول های آسیب دیده در مغز بیشتر می شوند. اگر از نظر پزشکی شرایط بیمار در حالت ثابت باشد توانبخشی بیماران سکته مغزی ممکن است خیلی سریع و در بیمارستان شروع شود. بیمار ،پرستارها افراد خانواده بایستی از برنامه توانبخشی پس از سکته مغزی آگاه باشند.
تیم فیزیوتراپی، گفتاردرمانی، کاردرمانی خدمات توانبخشی را جهت بازگردانی توانایی های از دست رفته بیمار و استقلال وی در انجام کارهای روزمره ارایه می دهند.
فیزیوتراپی سکته مغزی
فیزیوتراپی به بیمار کمک می کند تا از سلول های سالم مغز خود جهت کنترل بخش های ناتوان بدن استفاده کند. فیزیوتراپیست درروزهای نخست بهبودی برای کمک به هماهنگی عضلات بدن جهت انجام حرکات طبیعی،تمرینات ویژه ای را به بیمار می دهد. تمرینات فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در بازیابی عملکرد طبیعی عضلات داشته و مشکلات جسمی ایجاد شده برای بیمار را به حداقل می رساند. فیزیوتراپی میتواند برای مدت چند ماه یا حتی چندین سال طول بکشد.طول مدت بهبودی بستگی به شرایط بیمار و شدت بروز عوارض ناشی از آسیب دیدگی مغزی دارد. در موارد آسیب دیدگی شدید، بیمار خدمات فیزیوتراپی در منزل را دریافت می کند ولی اگر بیمار بتواند با کمک اعضای خانواده قدم بردارد، به مطب مراجعه می کند که هزینه آن به مراتب کمتر از فیزیوتراپی در منزل است. فیزیوتراپیست در جلسه اول ، به ارزیابی توانایی ها و ناتوانی های بیمار پرداخته و بر اساس آن طرح فیزیوتراپی را تنظیم می کند.
اهداف فیزیوتراپی سکته مغزی
- کاهش درد اندام های بدن
- جلوگیری از ضعف و آتروفی عضلات
- تقویت عضلات ضعیف شده
- بهبود تعادل
- افزایش هماهنگی عضلات
- بهبود دامنه حرکتی مفاصل
- بهبود تحرک عضلات
- بازیابی توانایی های جسمی
- جلوگیری از سفتی عضلات
- جلوگیری از تغییر شکل و دفورمیتی مفاصل
- بازآموزی حسی و حرکتی
برنامه فیزیوتراپی سکته مغزی
ابتدا متخصص فیزیوتراپی، بیمار را ارزیابی نموده و مهارتهای حرکتی و ذهنی او را بررسی کرده و با توجه به شرایط بیمار برنامه ریزی توانبخشی را انجام می دهد.سپس به او آموزش نحوه صحیح راه رفتن و ایستادن را می دهد.جهت افزایش هماهنگی و تعادل و تقویت مهارتهای حرکتی و افزایش سرعت پردازش و سرعت عمل یک برنامه منظم تدوین می کند.سپس تمرین هایی را جهت کنترل اسپاستیسیتی و بكارگیری مفاصل بدن به بیمار می دهد.اعضای خانواده نقش بسیار مهمی را توانبخشی فرد بیمار دارند، آنها باید در خانه ورزش هایی که در جلسات فیزیوتراپی می آموزند بطور مکرر با بیمار خود انجام دهند.
گفتار درمانی در سکته مغزی
گفتاردرمانی برای افراد مبتلا این بیماری یکی از مهم ترین بخش های درمان و توانبخشی پس از ابتلا به سکته محسوب می شود.
گفتار درمانی به ارزیابی، تشخیص و درمان عوارض مربوط به حرف زدن و غذا خوردن پس از سکته مغزی را بر عهده دارد. مشکلات گفتاری در افرادی که دچار سکته شده اند ، می تواند به شکل های متفاوتی از جمله فراموشی و عدم بیان کلمات و یا عدم درک کلامی بروز کند.
افرادی که قدرت تکلم خود را پس از سکته از دست داده اند به سختی می توانند با دیگران ارتباط کلامی برقرار کنند، در حین صحبت کردن جمله بندی مناسبی ندارند ، کلمات را بریده بریده بیان می کنند و صحبت کردن را به صورت هدفمند انجام نمی دهند ، به گونه ای که نمی توانند منظور و احساسات خود را بیان کنند.گاهی ممکن است افراد فهم کلامی نداشته باشند، به گونه ای که مفهوم حرف ها و صحبت ها را درک نمی کنند و آنها را متوجه نمی شوند.
تکنیک های گفتاردرمانی
- نفس کشیدن آگاهانه برای بالا بردن صدا
- آموزش تکنیک ها بلع غذا
- وصف کلمات کلیدی
- استفاده از جملات کوتاهتر
- استفاده از زبان بدن
- آموزش زبان بدن
- تمرینات عضلانی و تنفسی
- استراتژی های جبرانی (مانند طراحی و نقاشی)
- تجویز وسایل کمکی ارتباطی پیشرفته
کار درمانی در سکته مغزی
هدف از کار درمانی استقلال یافتن فرد بیمار در انجام امور روزانه خود مثل غذا خوردن، استفاده از قاشق و چنگال و غذا خوردن، استفاده از فنجان، دستشویی رفتن، حمام کردن و .. است . کار درمانگر ایستادن و راه رفتن را به بیمار آموزش می دهد و جلسات درمان را به گونه ای تنظیم می کند که طی آن هماهنگی و تعادل فرد بیمار و سرعت عمل وی افزایش یابد. او به بازگرداندن دامنه حرکتی و قدرت عضلانی از دست رفته، بازگرداندن حس و حرکات دست و پا می پردازد.
توانبخشی سکته مغزی در فردیس کرج
گروه تخصصی نشاط البرز واقع در فردیس کرج با پزشکان و متخصصین مجرب در عرصه درمان و توانبخشی بیماران دچار عارضه سکته مغزی در مناطق کرج و فردیس به یاری استان البرز امده است، شیوه های درمانی ذکر شده تماما در این مرکز به انجام میرسد، بیماران عزیز میتوانند همه روزه با کارشناسان ما در این مرکز در ارتباط باشند و مشاوره رایگان دریافت نمایند.
لینک های پر بازدید