در این مطلب از کلینیک تخصصی نشاط البرز به برسی روش درمانی لیزر درمانی، انواع روش های درمانی لیزر درمانی همچنینی به صورت تخصصی در مورد لیزر پرتوان توضیحاتی داده ایم.
لیزر پرتوان
پیشرفت تکنولوژی، زندگی را برای بشر ساده‌تر کرده است. یکی از این ابزارهای پیچیده و کاربردی، لیزر نام دارد که به گوش همه ما آشناست. لیزرها اکنون در طیف وسیعی از وظایف متنوع، از جمله خواندن دیسک‌های فشرده، چاپ کاغذ، بارکد اسکن، جوشکاری، جراحی دقیق، امکان برقراری ارتباطات با سرعت بالا، هدایت مهمات دقیق و هدایت همجوشی هسته ای کنترل شده، استفاده می شوند. البته این موارد تنها بخشی کوچکی از کاربردهای لیزر را بیان می‌کند. کلمه لیزر ممکن است که برای شما آشنا به نظر برسد، آما آیا از نحوه عملکرد و انواع لیزرهای موجود در جهان اطلاع دارید؟ در این مقاله قصد داریم تا به طور مختصر و مفید، لیزر و کارکرد آن را به شما معرفی کنیم. پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.
لیزر (laser) چیست؟
لیزر، مخفف عبارت Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation است. اتم‌ها در جریان برانگیختی و ناپایداری، از خود انرژی آزاد می‌کنند. این انرژی می تواند به صورت نور یا گرما آزاد شود. انرژی نور به صورت بسته‌هایی به اسم فوتون، گسیل می‌یابد. نوری که شما می بینید، متشکل از هزاران فوتون است. حال اگر در جریان برانگیختی اتم، با استفاده از دستگاه های ویژه، طول موج ها را تقویت کنیم، به یک باریکه از نور دست پیدا می‌کنیم که در حقیقت، همان لیزر است. البته این تعریف بسیار ساده بوده و تولید لیزر در فرآیند پیچیده ای انجام می شود.
انواع لیز درمانی
رشد علم این امکان را برای ما ایجاد کرده تا بتوانیم از لیزر در امور پزشکی و سلامت نیز استفاده کنیم. انواع مختلفی از لیزر های جامد، گازی، نیمه رسانا و… وجود دارد. اما اساس طبقه بندی لیزر ثابت نیست و بر مبنای توان، واکنش بافتی، نوع مولد و مواردی از این دست، به زیر شاخه‌های مختلفی تقسیم می شود. آنچه که در این مقاله مد نظر ماست، لیزر پرتوان یا گرم است. لیزرها بر مبنای توان به سه دسته پر توان یا گرم، توان متوسط و کم توان یا سرد تقسیم می‌شوند که هر یک کاربرد به خصوصی دارند. لیزر پر توان جنبه های درمانی زیادی دارد که در این مقاله با آن آشنا خواهید شد.
لیزر پر توان چیست و چه تفاوتی بین لیزر سرد و گرم وجود دارد؟
اگر توان خروجی یک لیزر کمتر از ۰٫۵ وات باشد، به عنوان یک لیزر کم‌توان یا سرد محسوب می‌شود، در صورتی که لیزر با توان بیشتر از ۵۰۰ مگاوات یا ۰٫۵ وات، لیزر پر توان یا گرم نامیده می‌شود که به علت قدرت بالاتر، پوست را تحریک می کند. دقت داشته باشید که عمل های جراحی یا درمان های عمیق با لیزر کم توان امکان پذیر نیست و باید از لیزر گرم استفاده کرد؛ چون معمولا لیزر سرد نمی تواند وارد ساختارهای عمیق پوست شود. لیزر پرتوان معمولا به نام لیزر جراحی نیز خوانده می‌شود.
آیا استفاده از لیزر پر توان، به بدن آسیب می زند؟
استفاده از لیزر به بافت پوست آسیب نمی‌رساند و به همین دلیل برای امور درمانی استفاده می شود. (عوارض نادر امکان پذیر است) اما از آنجایی که ساختار چشم بسیار حساس است، حتما در طی مدت زمان استفاده از لیزر، از عینک های مخصوص بهره بگیرید. این روش، یک شیوه درمانی مطلوب محسوب می شود که حتما باید تحت نظر اپراتور آموزش دیده انجام شود. در این صورت احتمال آسیب به بافت پوستی افزایش پیدا می کند.
مهم ترین موارد استفاده از لیزر پر توان
- کوچک کردن یا از بین بردن تومور
- جراحی انکسار چشمی
- ورم مفاصل زانو
- فشار عضلانی
- آسیب های ورزشی
- برخی از بیماری ها و امراض پوستی
- فتق دیسک کمر و گردن (خروج دیسک بین مهره ای از محل طبیعی)
- انواعی آسیب های رباطی
- سندرم CTS یا تونل کارپا ( تحت فشار بودن اعصاب ساعد و مچ دست)
- سیاتیک
- ورم کف پا
فواید استفاده از لیزر پر توان
- کاهش مصرف دارو
- کم کردن ریسک عمل جراحی
- از بین بردن درد بدون عوارض جانبی
- داشتن اثر ضد التهابی به علت اتساع عروق
- ترمیم و تسریع رشد سلول
- بهبود فعالیت عروقی و تشکیل مویرگ های جدید در قسمت آسیب دیده
- تاثیر بالا بر روی سلول های عصبی و کاهش درد
- افزایش فعالیت متابولیک
- بدون خطر و دخالت مواد سمی
چه کسانی نباید از لیزر استفاده کنند؟
به طور کلی، استفاده از لیزر برای افراد مبتلا به بیماری یا عفونت های پوستی توصیه نمی شود. استفاده از برخی از دارو ها مانند ایزوترتینوئین، سبب ایجاد حساسیت به نور خواهد شد. همچنین، برای افراد زیر ۱۸ سال، عمل لیزیک چشم توصیه نمی شود. بهتر است که برای انجام این کار حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
معایب استفاده از لیزر پر توان
همانطور که گفتیم، استفاده از لیزر عوارض خاصی نخواهد داشت. این عوارض معمولا کوتاه مدت هستند و از بین می روند. اما در مواردی نادر، امکان ایجاد مشکلات گسترده وجود دارد. تغییر در رنگ پوست، عفونت، آکنه و ایجاد زخم از این موارد هستند. البته علائمی همچون قرمزی، خارش، تورم و قرمزی نیز ایجاد می‌شوند که موقت هستند.
حالت‌های استفاده از لیزر پر توان
از لیزر پر توان در حالت پالسی یا پیوسته بهره می‌گیرند. حالت پالسی به موقعیتی همانند خاموش و روشن بودن یک منبع نور اطلاق می‌شوند، به این معنی که پرتوی های لیزر به صورت مقطعی به بافت مورد نظر می‌تابند، همانند لیزر موهای زائد. به بیان دیگر، حالت پالس نمایانگر خاموش و روشن کردن لیزر با فرکانس بسیار بالا است و به عنوان درمان ضد درد استفاده می‌شود. تابش مداوم حالت دیگری است که در آن لیزر در تمام مدت زمان درمان، روشن می ماند و برای تقویت ترمیم و بهبود بافت استفاده می شود. هر کدام از این حالت ها، تاثیر خاصی دارند که به طور عمومی شامل اثر ضد التهابی، ضد درد، شل شدگی عضلات، تحریک رشد و ترمیم بافت و مواردی از این دست می‌شود.
نحوه کارکرد مولد لیزر در جنبه های درمانی
منبع پرتوهای لیزر درمانی، معمولا یک دیود نیمه هادی است. نور تولید شده توسط دیود به یک فیبر نوری هدایت شده که انتهای این فیبر، به دستگاه لیزر متصل می باشد. این پرتو در نهایت با استفاده از عدسی‌های مختلف و ابزاری دیگر، بیشتر تقویت شده و در آخر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گروه درمانی نشاط البرز واقع در فردیس کرج، مرکز جامع لیزر درمانی و لیزر پر توان
لینک های پر بازدید