روماتیسم مفصلی
در این مطلب از نشاط البر به برسی بیماری روماتیسم مفصلی، روش های تشخیص این بیماری و روش های درمانی بدون جراحی ان پرداخته ایم.
روماتیسم مفصلی (Rheumatoid arthritis)
بدن، یکی از پیچیده ترین سیستم های دنیاست که هنوز تمامی ساختارهای آن، شناخته نشده است. یکی از مهم ترین سیستم های قابل بحث در بدن ما، سیستم ایمنی می باشد. ممکن است تصور کنید هنگامی که سالم و سرحال هستید، هیچ ویروسی وارد بدن شما نشده است. اما جالب است بدانید که سیستم ایمنی، هر روزه با تعداد وسیعی از عوامل بیماری زا مقابله می کند بدون اینکه شما متوجه شوید! پس سلامت بدن خود را باید مدیون سیستم ایمنی باشیم! البته عملکرد این دستگاه همواره صحیح نیست. گاهی اوقات، به اشتباه سیستم ایمنی سلول های بدن خود را مورد هجوم قرار می دهد. در نتیجه بیماری های خود ایمنی ایجاد می شوند که بعضی بسیار آسیب زا خواهد بود. یکی از این بیماری ها، روماتیسم مفصلی که ممکن است با ان آشنا باشد. در این مقاله به شرح جزئیات بیماری روماتیسم مفصلی می پردازیم. با ما همراه باشید.
آشنایی با سیستم ایمنی (Immune system)
سلول ها و مولکول های پاسخگو برای محافظت ایمنی، سیستم ایمنی را شکل می دهند. سلول ها و مولکول هایی که باعث مصونیت می شوند، سیستم ایمنی و پاسخ هماهنگ و کامل آن ها به مواد بیگانه پاسخ ایمنی نام دارد. سیستم ایمنی به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود:
- سیستم ایمنی ذاتی: سیستم ایمنی ذاتی تقریبا به سرعت به میکروب ها و سلول های آسیب دیده پاسخ می دهد. گیرنده های ایمنی ذاتی برای ساختارهای مشترک بین میکروب های عضو یک گروه، اختصاصی هستند و تفاوت های ظریف بین میکروب ها را تشخیص نمی دهند.
- سیستم ایمنی تطبیقی: پاسخ ایمنی تطبیقی با میانجی گری سلول هایی به نام لنفوسیت ها و فرآورده های آن ها انجام می گیرد. لنفوسیت ها گیرنده های بسیار متنوعی دارند که می توانند تعداد زیادی از آنتی ژن ها را شناسایی کنند. پس به زبان ساده، سیستم ایمنی نطبیقی یا آداپتیو بسیار تخصصی عمل خواهد کرد.
روماتیسم مفصلی (Rheumatoid arthritis) چیست؟
روماتیسم مفصلی که به اختصار RA نامیده می شود، یک بیماری خود ایمنی و التهابی است، به این معنی که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به سلول های سالم بدن شما حمله کرده و باعث التهاب (تورم دردناک) در قسمت های آسیب دیده بدن می شود. در بیماری روماتیسم مفصلی، سلول های سیستم ایمنی عمدتا به مفاصل، به ویژه پوشینه مفصل که سینوویوم نام دارد، حمله می کنند. این بیماری معمولاً دست ها، زانوها یا مچ پا را درگیر خواهد کرد. همچنین، در ان بیماری مفاصل یکسانی در دو طرف بدن درگیر می شوند. گاهی اوقات، RA در سایر قسمت های بدن مانند چشم ها، قلب و سیستم گردش خون و حتی ریه ها مشکل ایجاد می کند. به دلایل نامعلوم، زنان بیشتر از مردان به RA مبتلا شده که معمولاً در میانسالی بروز پیدا می کند. اگر در اعضای خانواده خود، شخصی مبتلا به روماتیسم مفصلی باشد، احتمال ابتلا سایر افراد خانواده نیز به این بیماری افزایش پیدا خواهد کرد. روماتیسم مفصلی یک بیماری طولانی مدت بوده که علاوه بر درد، سفتی و تورم مفاصل را نیز به همراه خواهد داشت.
دلایل ابتلا به روماتیسم مفصلی چیست؟
جالب است بدانید که دلایل به وجود آمدن بیماری روماتیسم مفصلی چندان مشخص نیست. البته تحقیقات ثابت کرده که وجود برخی از ژن های خاص در ابتلا به این بیماری نقش دارند. موارد زیر، از عللی هستند که می تواند ریسک ابتلا به رماتیسم مفصلی را افزایش دهند:
- روماتیسم مفصلی ممکن است در هر سنی در بزرگسالان ایجاد شود اما معمولا افراد بین ۴۰ تا ۶۰ سال به این بیماری مبتلا خواهند شد.
- آرتریت روماتوئید بین زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان شایع است
- آرتریت روماتوئید به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی ایجاد می شود. البته هنوز ژن های بیماری به طور دقیق شناسایی نشده اند اما سابقه ابتلای خانوادگی، خطرات آن را افزایش خواهد داد.
- سیگار کشیدن خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
- شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اگر مقدار زیادی گوشت قرمز می خورید و ویتامین C کمی دریافت می کنید، احتمال ابتلا به آرتریت روماتوئید افزایش می یابد.
- روماتیسم مفصلی در افراد چاق، خطرات بیشتری را در پی خواهد داشت.
روماتیسم مفصلی چه علائمی دارد؟
روماتیسم مفصلی دارای نشانه های متعددی است. البته در مراحل اولیه بیماری، فرد بیمار ممکن است تورم و قرمزی را در مفصل خود مشاهده نکند اما درد را احساس خواهد کرد. علائم RA معمولاً به تدریج ظاهر می شود. از مهم ترین علائم آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اولین علائم معمولا در مفاصل کوچک مثل انگشتان دست و پا احساس می شود، اگرچه شانه ها و زانوها نیز تحت تأثیر قرار می گیرند. سفتی عضلات می تواند یکی از ویژگیهای بارز اولیه باشد.
- درد در مفاصل ظاهر می شود که نوعی درد تپنده و دردناک است. معمولاً صبح ها و بعد از مدتی که بی حرکت نشسته اید بدتر است.
- مفاصل تحت تاثیر RA ممکن است احساس سفتی کنند. این اتفاق در هنگام صبح مشهود تر است.
- تورم مفاصل، گرم شدن، حساسیت به لمس در مفاصل مشهود خواهد بود.
- خستگی و کمبود انرژی، تب، کم شدن اشتها، کاهش وزن، خشکی چشم و درد قفسه سینه (اگر قلب یا ریه ها آسیب دیده باشند) از سایر نشانه های روماتیسم مفصلی هستند.
- تشخیص زود هنگام در این بیماری حائز اهمیت است. اگر دیر به پزشک مراجعه کنید، آسیب بسیار شدیدتری به مفاصل شما وارد خواهد شد.
روماتیسم مفصلی چه تاثیری بر سلامت ما خواهد داشت؟
- چشم ها: خشکی، درد، التهاب، قرمزی، حساسیت به نور و مشکل در دیدن صحیح.
- پوست: ندول های روماتوئید ( توده های کوچک زیر پوست در نواحی استخوانی )
- رگ های خونی: التهاب عروق خونی که می تواند منجر به آسیب به اعصاب، پوست و سایر اندام ها شود.
- قلب: التهاب می تواند به عضله قلب و نواحی اطراف آن آسیب برساند.
- دهان: خشکی و التهاب لثه، تحریک یا عفونت.
- ریه: التهاب و زخم که می تواند منجر به تنگی نفس و بیماری ریوی شود.
- خون: تعداد گلبول های قرمز کمتر از حد معمول خواهد شد.
روماتیسم مفصلی چگونه تشخیص داده می شود؟
بهتر است با مشاهده علائم ذکر شده، سریعا به پزشک روماتولوژیست مراجعه کنید. پزشک در ابتدا، شرح حال کاملی از شغل، سطح فعالیت و سابقه خانوادگی شما می پرسد. پس از آن، معاینه فیزیکی انجام خواهد شد که شامل بررسی مفاصل و در صورت لزوم سایر بخش های بدن می باشد. در مرحله بعد، پزشک آزمایش خون را برای تشخیص فاکتور روماتوئید (RF) و آنتی بادی های پروتئینی ضد سیترولین شده (ACPA) تجویز می کند که می تواند RA را نشان دهد. آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، اولتراسوند و MRI ممکن است برای کمک به پزشک در تشخیص آسیب دیدگی مفاصل یا تشخیص التهاب، فرسایش و تجمع مایع مورد استفاده قرار گیرد.
درمان روماتیسم مفصلی (RA)
اگر درمان زود هنگام این بیماری انجام شود و بیمار بتواند کنترل آن را به دست بگیرد، می تواند له راحتی به زندگی خود ادامه دهد. از آنجا که هیچ درمان شناخته شده ای وجود ندارد ، تشخیص و درمان به موقع می تواند علائم آن را کنترل کرده و از ناتوانی جلوگیری کند. داروهای مورد استفاده برای درمان RA به دو گروه اصلی تقسیم می شوند. گروه اول فعالیت سیستم ایمنی را که به مفاصل سالم حمله می کند و آسیب می رساند، کاهش می دهد. این داروها به عنوان داروهای ضد روماتیسم اصلاح کننده بیماری (DMARDs) شناخته می شوند. متاسفانه این داروها، اثرگذاری نسبتا کندی دارند که ممکن است چند روز یا هفته طول بکشد.
گروه دوم به درد و التهاب کمک می کند. این مورد شامل داروهایی مانند پاراستامول و داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن یا سلکوکسیب است. اگر مفاصل بیش از حد آسیب دیده باشند، ممکن است عمل جراحی تعویض مفصل پیشنهاد شود. در این میان، کار درمانگر یا فیزیوتراپ می تواند کمک بسیار موثری داشته باشد. فیزیوتراپ، به شما کمک می کند تا دامنه حرکتی خود را با تمرین ای مختلف بهبود ببخشید. کار درمانگر نیز به شما یاد می دهد تا چگونه امور زومره خود را به درستی انجام دهید.
درمان روماتیسم مفصلی در فردیس کرج
کلینیک نشاط البرز واقع در فردیس کرج درمان تخصصی روماتیسم مفصلی با روش های نوین بدون جراحی، با کادر درمانی مجرب در این عرصه اماده خدمت رسانی به بیماران دچار عارضه رماتیسم مفصلی میباشند. کاربرا و بیماران محترم روزانه میتوانند از طریق بخش پذیرس نشاط البرز اقدام به دریافت نوبت نمایند و با ما در ارتباط باشند
