علت سندرم پای بی قرار و تشخیص
سندرم پای بی قرار چیست؟
معمولا وقتی از بی قراری صحبت میکنیم اولین چیزی که به ذهن هر شخصی میرسد بی قراری های روحی هستند، در صورتی این بی قراری ها در دست سا پا نیز وجود دارند.سندرم پای بیقرار (RLS) که بیماری ویلیس اکبوم نیز نامیده می شود، باعث ایجاد احساسات ناخوشایند یا ناراحت کننده در پاها میشوند که فرد نمیتواند در مقابل میل به حرکت دادن آنها مقاومت نماید. (علت سندرم پای بی قرار و تشخیص)
معمولا این احساس های ناخوشایند در اواخر بعد از ظهر یا عصر رخ می دهد و علائم آن در شب زمان استراحت، مانند نشستن یا دراز کشیدن در رختخواب، شدیدتر خواهد بود. همچنین ممکن است زمانی که فردی غیرفعال است و برای مدت طولانی می نشیند (مثلاً هنگام سفر با هواپیما یا تماشای فیلم) رخ دهد.
از آنجایی که علائم ممکن است در طول شب شدت یابد، پس از بیدار شدن از خواب می‌توان به سختی به خواب رفت یا به خواب برگشت، بنابراین RLS به عنوان یک اختلال خواب طبقه بندی می شود زیرا علائم با استراحت و تلاش برای خواب ایجاد می شود و به عنوان یک اختلال حرکتی است. افراد مجبور می شوند برای تسکین علائم، پاهای خود را حرکت دهند زیرا حرکت دادن پاها یا راه رفتن معمولاً این ناراحتی را تسکین می دهد، اما این احساسات اغلب پس از توقف حرکت عود می کنند.
با این حال، بهترین ویژگی آن به عنوان یک اختلال حسی عصبی با علائمی است که از درون خود مغز ایجاد می شود. RLS یکی از چندین اختلالی است که می تواند باعث خستگی و خواب آلودگی در طول روز شود که می تواند به شدت بر خلق و خو، تمرکز، عملکرد شغلی و مدرسه و روابط شخصی تأثیر بگذارد. بسیاری از افراد مبتلا به RLS گزارش می دهند که اغلب نمی توانند تمرکز کنند، حافظه ضعیفی دارند یا در انجام وظایف روزانه ناکام هستند.
RLS متوسط تا شدید درمان نشده می تواند منجر به کاهش ۲۰ درصدی بهره وری کار شود و می تواند به افسردگی و اضطراب کمک کند. همچنین می تواند سفر را به دلیل عدم تحرک در مسیر دشوار کند.
سندروم پای بی قرار در خانم ها و آقایان
RLS هم در مردان و هم در زنان رخ می دهد، اگرچه ابتلای زنان بیشتر از مردان می باشد. این بیماری ممکن است در هر سنی شروع شود. بسیاری از افرادی که به شدت تحت تأثیر قرار می گیرند، میانسال یا مسن تر هستند و علائم معمولاً با افزایش سن بیشتر می شوند و طول می کشند. بیش از ۸۰ درصد از افراد مبتلا به RLS نیز حرکت دوره ای اندام خواب (PLMS) را تجربه می کنند.
PLMS با انقباض غیرارادی پا (و گاهی اوقات بازو) یا حرکات تکان دهنده در طول خواب مشخص می شود که معمولاً هر ۱۵ تا ۴۰ ثانیه، گاهی در طول شب رخ می دهد. گاهی بعضی از افراد مبتلا به RLS نیز به PLMS مبتلا می شوند، خوشبختانه اکثر افراد مبتلا به PLMS ،RLS را تجربه نمی کنند. همچنین اکثر موارد RLS را می توان با درمان های غیردارویی و در صورت لزوم با دارو درمان کرد.
علت اصلی و ریشه ایی سندرم پای بیقرار چیست؟
در بیشتر موارد، علت RLS ناشناخته است (به نام RLS اولیه). با این حال، RLS دارای یک جزء ژنتیکی است و می تواند در خانواده هایی که شروع علائم قبل از سن ۴۰ سالگی است، یافت می شود. گونه های ژنی خاص با RLS مرتبط است. شواهد نشان می دهد که سطوح پایین آهن در مغز نیز ممکن است مسئول RLS باشد.
شواهد قابل‌توجهی همچنین نشان می‌دهد که RLS با اختلال در یکی از بخش‌هایی از مغز که حرکت را کنترل می‌کند (به نام عقده‌های پایه) که از ماده شیمیایی مغز دوپامین استفاده می‌کند، مرتبط است. دوپامین برای ایجاد فعالیت و حرکت عضلات صاف و هدفمند مورد نیاز است. اختلال در این مسیرها اغلب منجر به حرکات غیر ارادی می شود. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، یکی دیگر از اختلالات مسیرهای دوپامین گانگلیون های پایه، شانس ابتلا به RLS را افزایش می دهند.
همچنین به نظر میرسد RLS با عوامل یا شرایط زمینه‌ای زیر مرتبط یا همراه باشد:
- مرحله نهایی بیماری کلیوی و همودیالیز
- کمبود آهن
- داروهای خاصی که ممکن است علائم RLS را تشدید کنند، مانند داروهای ضد تهوع (مانند پروکلروپرازین یا متوکلوپرامید)، داروهای ضد روان پریشی (مانند هالوپریدول یا مشتقات فنوتیازین)، داروهای ضد افسردگی که باعث افزایش سروتونین می شوند (مثلا فلوکستین یا سرترالین)، و برخی داروهای سرماخوردگی و آلرژی آنتی هیستامین های قدیمی (مانند دیفن هیدرامین)
- استفاده از الکل، نیکوتین و کافئین
- بارداری، به ویژه در سه ماهه آخر؛ در بیشتر موارد، علائم معمولاً ظرف ۴ هفته پس از زایمان ناپدید می شوند
- نوروپاتی (آسیب عصبی).
سندرم پای بیقرار چگونه تشخیص داده می شود؟
از آنجایی که آزمایش خاصی برای RLS وجود ندارد، این بیماری با ارزیابی پزشک تشخیص داده می شود. پنج معیار اساسی برای تشخیص بالینی این اختلال عبارتند از:
- نیاز یا اصرار شدید و اغلب طاقت فرسا برای حرکت دادن پاها که اغلب با احساسات غیر طبیعی، ناخوشایند یا ناراحت کننده همراه است.
- میل به حرکت دادن پاها هنگام استراحت یا عدم تحرک شروع می شود یا بدتر می شود.
- میل به حرکت دادن پاها حداقل به طور موقت و تا حدی یا به طور کامل با حرکات از بین می رود.
- میل به حرکت دادن پاها در عصر یا شب شروع می شود یا تشدید می شود.
یک پزشک تا حد زیادی بر توصیف فرد از علائم، محرک ها و عوامل تسکین دهنده آنها، و همچنین وجود یا عدم وجود علائم در طول روز تمرکز می کند. یک معاینه عصبی و فیزیکی، به علاوه اطلاعات مربوط به سابقه پزشکی و خانوادگی فرد و لیست داروهای فعلی، ممکن است مفید باشد. ممکن است از افراد در مورد فراوانی، مدت و شدت علائم سؤال شود.
اگر حرکت به تسکین علائم کمک کند. چقدر زمان برای به خواب رفتن طول می کشد؛ هر درد مرتبط با علائم؛ و هرگونه تمایل به الگوهای خواب در طول روز و خواب آلودگی، اختلال در خواب یا عملکرد روزانه. آزمایشات آزمایشگاهی ممکن است شرایط دیگری مانند نارسایی کلیه، کم خونی فقر آهن (که یک وضعیت جداگانه مرتبط با کمبود آهن است) یا بارداری که ممکن است دلیل علائم RLS شود را رد کند. (تشخیص سندرم پای بی قرار)
آزمایش خون می تواند کمبود آهن و همچنین سایر اختلالات پزشکی مرتبط با RLS را شناسایی کند. در برخی موارد، مطالعات خواب مانند پلی‌سومنوگرافی (آزمایشی که امواج مغزی، ضربان قلب، تنفس و حرکات پا را در طول یک شب ثبت می‌کند) ممکن است وجود سایر علل اختلال خواب (مانند آپنه خواب) را شناسایی کند. مدیریت تاثیر اختلال حرکت در اندام های بدن در طول مطالعه مثل خواب رفتگی پا، می‌تواند از تشخیص RLS پشتیبانی کند، اما باز هم این موضوع منحصراً در افراد مبتلا به RLS دیده نمی‌شود.
تشخیص سندروم پای بی قرار در کودکان
تشخیص RLS در کودکان ممکن است به خصوص دشوار باشد، زیرا ممکن است برای کودکان توصیف آنچه که تجربه می‌کنند، زمان و تعداد دفعات بروز علائم و مدت زمان ادامه علائم دشوار باشد. گاهی اوقات RLS کودکان به اشتباه به عنوان “دردهای رشد” یا اختلال کمبود توجه تشخیص داده می شود. (تشخیص سندرم پای بی قرار)
لینک های مرتبط: