ورزش درمانی کپسولیت چسبنده
ورزش درمانی شانه یخ زده یا کپسولیت چسبنده
اصطلاح –شانه یخ زده یا کپسولیت چسبنده– اولین بار توسط Codman در سال ۱۹۳۴ مطرح شد. در حقیقت، کادمن با بیان عبارت شانه یخ زده، به توصیف وضعیتی دردناک در شانه ها پرداخت. البته پیش از کادمن، در سال ۱۸۷۲، همین حالت توسط Duplay با عنوان پری آرتریت به جهان علم معرفی گردید. شانه یخ زده معمولاً در دهه ششم زندگی خود را نشان می دهند. شروع این بیماری قبل از ۴۰ سالگی بسیار نادر است. البته پیک شانه یخ زده، حوالی ۵۶ سالگی ظهور می کند. شیوه های زیادی از جمله ورزش درمانی کپسولیت چسبنده در درمان این بیماری موثر هستند.
همچنین از مهم ترین راه های درمانی این بیماری می توان به تزریق استروئید، دارودرمانی و عمل جراحی اشاره کرد. اما فیزیوتراپی و انجام تمرین های ورزشی در این میان، نقش مهم تری ایفا می کند. انواع مختلفی از تمرین های ورزشی برای درمان سریع کپسولیت چسبنده وجود دارد. تعداد زیادی از این تمرین ها را می توانید در منزل خود انجام دهید. در ادامه این مقاله به بررسی این موارد می پردازیم. با ما همراه باشید.
کپسولیت چسبنده چیست؟
ممکن است با عبارت شانه یخ زده یا کپسولیت چسبنده آشنا باشید. شانه یخ زده، یک وضعیت دردناک بوده که در آن حرکت شانه محدود می شود و همراه با حرکت شانه، درد فراوانی ایجاد خواهد شد. این بیماری با عنوان کپسولیت چسبنده (adhesive capsulitis) نیز شناخته می شود. کپسولیت چسبنده زمانی ایجاد می شود که بافت همبند اطراف مفصل شانه (کپسول مفصل)، ضخیم ، سفت و ملتهب گردد. سندرم شانه یخ زده می تواند از یک تا سه سال به طول بیانجامد. جالب است بدانید که احتمال ابتلای زنان به این بیماری، چهار برابر بیشتر از مردان است. دلایل شانه یخ زده هنوز به طور دقیق مشخص نیست. درد شدید، سفتی شانه، کاهش محدوده حرکتی و ناتوانی در انجام امور روزمره از مهم ترین علائم ابتلا به این بیماری محسوب می شود.
ورزش درمانی کپسولیت چسبنده
به افراد مبتلا به شانه یخ زده یا کپسولیت چسبنده توصیه می شود تمرینات فیزیوتراپی را انجام دهند. این تمرین ها از نظر جسمی چالش برانگیز هستند اما باعث درد شانه نمی شوند. البته در نوع شدید کپسولیت چسبنده، توانایی و محدوده حرکتی شانه به شدت کاهش پیدا می کند. به همین دلیل برای انجام حرکات ورزشی، وجود درمانگر یا فیزیوتراپیست ضروری محسوب می شود. البته قبل از انجام حرکات ورزشی، حتما شانه خود را گرم کنید. حمام و کیسه های آب گرم، راهکارهای مناسبی برای گرم کردن شانه هستند.
حرکت Standing Extension
برای انجام حرکت Standing Extension به یک عصا یا میله نیاز داریم. صاف بایستید و میله یا عصا را به صورت افقی در پشت بدن نگه دارید. در این حالت، بند انگشت ها باید به سمت زمین باشد. دستها را در یک حرکت به سمت بالا حرکت دهید تا زمانی که کشش را در سراسر دست خود به ویژه در شانه ها و بازو احساس کنید. هر تمرین را حدود ۱۰ بار انجام دهید. طول هر ست بین ۱ تا ۵ ثانیه باشد تا فشار کافی به شانه وارد گردد.
پزشکان معمولاً انجام تمرینات فیزیوتراپی را چند بار در روز توصیه می کنند. افراد مبتلا به موارد شدیدتر یخ زدگی شانه نیز ممکن است از درمان های دیگر مانند تحریک الکتریکی یا اعمال گرما در ناحیه آسیب دیده هم بهره بگیرند. البته روش های دیگری نیز وجود دارد که سبب تسکین درد و کاهش سوزش بافت می شود که انجام آن ها به دستور پزشک یا فیزیوتراپیست بستگی دارد.
حرکت Cross body
حرکت cross body به طور مستقیم ماهیچه های روتاتور کاف شانه را مورد هدف قرار می دهند. در صورت انجام صحیح این حرکت، کشش مناسبی در قسمت شانه ایجاد خواهد شد. البته افراد مبتلا به نوع شدید کپسولیت چسبنده ممکن است نتوانند این حرکت را انجام دهند. برای انجام کراس بادی، در ابتدا بایستید و پاهای خود را بهاندازه عرض شانه باز کنید. البته این روش به صورت نشسته نیز قابل اجراست. سپس شانه و دست آسیب دیده خود را در جهت مخالف بدن و عرض سینه، حرکت دهید. با استفاده از دست دیگر خود، فشار بیشتری بر قسمت آسیب دیده وارد کنید. این موقعیت را ۳۰ ثانیه حفظ کرده و حداقل ۵ بار در روز تکرار کنید.
حرکت Pendular
تمرینات کششی شانه، مانند حرکات پاندول، می تواند انعطاف پذیری و دامنه حرکت را افزایش دهد. در نتیجه درد شما کاهش پیدا می کند. البته هنگام انجام این تمرین مطمئن شوید که به طور معمول نفس می کشید و حرکت روان داشته باشید. بهتر است بدانید که این روش یکی از بهترین تمرین های فیزیوتراپی شانه محسوب می شود. برای انجام حرک پاندولی، ابتدا بایستید و کمی به سمت جلو خم شوید. دست سالم خود را بر روی یک پایه قرار داده و دست دیگر را آزاد و رها در کنار خود قرار دهید. دست آسیب دیده را ۱۵ بار به سمت جلو و عقب حرکت دهید. پس از انجام این حرکت، یک دایره فرضی بر روی زمین تصور کرده و در جهت عقربه ساعت و خلاف آن، دست خود را بچرخانید.
تمرین های ایزومتریک کپسولیت چسبنده
تمرین های ایزومتریک، قدرت انقباض ماهیچه های شما را افزایش می دهد. در واقع تمرین های ایزومتریک، دسته ای از حرکات هستند که سبب منقبض شدن ماهیچه ها می شوند اما تغییر محسوسی در طول آن ها احساس نخواهد شد. تمرینات ایزومتریک در یک موقعیت بدون حرکت صورت می گیرد.
فلکسیون: ابتدا رو به روی دیوار ایستاده و دست شانه آسیب خود را مشت کنید. آرنج خود را به حالت ۹۰ درجه قرار دهید و به مچ دست خود به دیوار فشار وارد کنید. برای راحتی می توانید از یک پارچه یا حوله میان دست و دیوار بهره بگیرید. حال به آرامی به دیوار فشار وارد کرده و حداقل ۵ ثانیه در این حالت قرار بگیرید. این تمرین را بین ۱۰-۱۵ بار در روز تکرار کنید.
اَبدوکسیون: برای انجام این حرکت، شانه آسیب دیده خود را به سمت دیوار قرار دهیدو مجددا دست خود را مشت کنید. بین دست شما و دیوار حداکثر ۱۰ سانتی متر فاصله باشد. دست خود را مشت کرده و مجددا حائلی میان مشت دست و دیوار قرار دهید. حال به آرامی فشار وارد کنید. تصور کنید که در حال بلند کردن جسمی به سمت بالا هستید. روزانه ۱۰ بار این کار را انجام دهید.
روتاسیون خارجی: همانند ابدوکسیون عمل کنید. با این تفاوت که آرنج خود را در موقعیت نود درجه قرار دهید. لازم نیست فشار بسیار زیادی وارد کنید. تکرار این تمرین، عضلات شانه شما را تقویت خواهد کرد.
روتاسیون داخلی: روتاسیون خارجی و داخلی با یکدیگر متفاوت هستند. برای انجام این کار، در ابتدا رو به روی قسمت خارجی یک دیوار قرار بگیرید. دست آسیب دیده خود را در وضعیت ۹۰ درجه قرار دهید. با مچ دست به دیوار فشار وارد کنید. با تصور اینکه قصد دارید مچ دست خود را به سمت شکم خود حرکت دهید.
درمان کپسولیت چسبنده
شانه یخ زده یا کپسولیت چسبنده از جمله بیماری هایی است که دامنه حرکتی دست شما را به شدت محدود می کند. ورزش درمانی روند بهبودی شما را بسیار تسریع می کند. با بهره گیری از دانش متخصصین کلینیک نشاط البرز، به راحتی از سد این بیماری عبور خواهید کرد.